برای انجام پروژه‌های بزرگ روش‌های زیادی وجود دارد، از جمله مناقصه، واگذاری اجرای پروژه، همکاری و اجرای مجموعه ای و … اما در کنار این روش ها، روش دیگری نیز وجود دارد که کارفرما فقط اجرای پروژه را به شخص یا شرکتی می‌سپارد و هزینه ها به صورت فاکتور شده توسط کارفرما مرحله به مرحله پرداخت می‌شود. این روش بخاطر بازدهی خوبی که دارد امروزه، بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. در این مطلب به صورت کوتاه اشاره ای به تعریف مدیریت پیمان و مزایای آن خواهیم داشت، تا با ارزش این نوع از روش انجام پروژه‌ها بیشتر آشنا شویم.
مدیریت پیمان چیست؟
زمانی که یک شرکت برای انجام پروژه خود از تخصص و تجربه شرکت ها یا اشخاص دیگر در شرایطی استفاده کند که هزینه های پروژه، به صورت جزییات توسط خود کارفرما پرداخت شود، قرار داد مدیریت پیمان اتفاق افتاده است. به عبارتی دیگر یک شرکت مدیریت اجرای پروژه را به شخص و یا شرکتی واگذار می‌کند، اما هزینه ها خود کارفرما پرداخت می‌نماید. این نوع قرار داد، هم برای کارفرما مناسب است و هم برای اجرا کننده و به عبارتی پیمان کار، که در ادامه به جزییات آن خواهیم پرداخت.
مدیریت پیمان
مزایای مدیریت پیمان
این روش نوین و جدید انجام پروژه که با نظارت و اجرای پیمان کار و هزینه کارفرما انجام می‌شود، سبب می‌شود کیفیت کالا و تجهیزات استفاده شده کاملا مطابق تصمیم کارفرما باشد و از طرفی پیمانکار نیز برای عدم پیشرفت پروژه در زمانی که مشکل تهیه کالا و تجهیزات بوجود بیاید تعهدی ندارد و نیاز به پاسخگویی ندارد. اما اگر بخواهیم به طور کلی دسته بندی کنیم مدیریت پیمان از سه منظر مدیریتی، هزینه‌ای و زمانی مزایایی را ایجاد می‌کند.
مزیت مدیریت پیمان از لحاظ مدیریتی
شاید بهترین مزیت مدیریت پیمان همین قسمت باشد، چرا که کارفرما به طور مستقیم به پروژه نظارت می‌کند و تمام عملیات مطابق با خواسته او پیش می‌رود. همچنین در هر شرایط و زمانی بسته به نیاز یا موضوعات دیگر، می‌تواند مصالح و تجهیزات را تغییر دهد. برای نمونه شما در فاز یک توانسته‌اید با هزینه کمتر از پیش بینی انجام شده، آن را به اتمام برسانید، بنابراین برای ارتقا تجهیزات در فاز دوم دست بازتری دارید، اما اگر به صورت مناقصه‌ای باشد، این امکان وجود نخواهد داشت.
از طرفی مدیریت فراهم شدن تجهیزات، نیروی انسانی، تعامل شرکت ها و کارگاه‌های اجرا کنده فاز پروژه بر عهده مدیر پیمان می‌باشد. این خود باعث می‌شود کارفرما بدون هیچ نگرانی شاهد پیشرفت پروژه باشد. همچنین به دلیل وجود مدیریت پیمان، نیاز به مهندسین مشاور در این نوع قرار داد حذف می‌شود.
مورد دیگر این است که مدیر پیمان چون هزینه ای انجام نمی‌دهد و نگران تغییراتی مانند دلار و تورم و .. نیست، با آرامش و ذهنیت بازتری می‌تواند پروژه را به بهترین شکل مدیریت کند و مسیر پیشرفت آن را هموار سازد.
-
- مدیریت پیمان از لحاظ مدیریتی
-
مزیت مدیریت پیمان از نظر هزینه
از آنجایی که خود کارفرما هزینه‌ها را انجام می‌دهد و پول در حساب خود مجموعه است، از نظر تراکنش مالی برای کارفرما بسیار مناسب می‌باشد. از طرفی تجهیزات به صورت مستقیم تهیه می‌شود و هزینه یک پیمان کار در وسط دریافت تجهیزات و مصالح حذف می‌شود. همچنین گفتیم مهندسین مشاور دیگر وجودشان ضرورتی ندارد و مدیریت پیمان نیز به صورت درصدی یا حقوق مشخص، حق الزحمه خود را دریافت می‌کند.
بنابراین میزان مدیریت هزینه بسیار بالا می‌رود و کارفرما کنترل بسیار بیشتری روی آن خواهد داشت.
پس می‌توان گفت در این نوع قرار داد با حذف هزینه‌های بالاسری یا واسطه‌گری، بیشترین مدیریت هزینه اتفاق می‌افتد و کاهش چشم گیری خواهد داشت.
-
مزیت مدیریت پروژه از نظر زمان
گاهی پیمان کاران در پروژه‌ها به دلیل دریافت پیش پرداخت و هزینه کردن آن در موارد دیگر یا کم آوردن بودجه، پروژه را در حالت توقف نگه می‌دارند تا بتوانند از جای دیگری تامین هزینه کنند. اما زمانی که کارفرما خود به صورت مرحله‌ای تمام موارد و مصالح را تهیه کند این مشکل پیش نمی‌آید، پس در عمل توقف پروژه نخواهد بود.
حالت دیگر این است که مدیر پیمان از بعد مالی ذهن آزادی دارد، با استفاده از توانایی خود و تجربیاتی که دارد و چینش صحیح عوامل و کارگاه‌ها، می‌تواند به صورت همزمان چندین فرآیند را پیش ببرد که باعث افزایش چشمگیر سرعت کار می‌شود.
مورد دیگر اینکه مدیریت پیمان زمانی که قرار داد درصدی دارد، بیشترین تلاش را می‌کند تا در زمان کمتر پروژه را تحویل دهد و در مدت کمتری به مبلغ مورد نظر خود برسد، پس با دقت و جدیت بیشتری پروژه را مدیریت می‌کند.
مدیریت پروژه از نظر زمان
جمع بندی مزایای مدیریت پروژه
در این مطلب مجموعه پادیرمانا به نکات اصلی که مربوط به مدیریت پیمان می‌شد اشاره کرد و سه تاثیر اصلی آن بر مدیریت پروژه، مدیریت هزینه و مدیریت زمان نیز بیان شد. با این حال باید به این نکته نیز توجه شود که اگر بخواهیم یک مشکل اساسی برای مدیریت پیمان در نظر بگیریم، آن عدم آگاهی کار فرما از هزینه تمام شده پروژه خواهد بود. چرا که در شرایط مناقصه ای یا موارد دیگر، یک قیمت کلی به کارفرما داده می‌شود، اما در اینجا با مسیر پروژه، کارفرما نیز اقدام به تهیه تجهیزات می‌کند، که ممکن است موارد مختلف روی قیمت ها تاثیر گذار باشد. در مجموع مدیریت پیمان یک روش بسیار محبوب شناخته می‌شود که با کارایی بالا و بازدهی خوب، مورد استقبال کارفرمایان و مدیران اجرایی توانمند قرار گرفته است.
